Kişisel verilerimizin güvenliği için almış olduğumuz sayısız tedbir belki gündelik hayatımızı biraz zorlaştırıyor olabilir. Ancak alınan her tedbirin karşısında yeni bir bilgi çalma, istihbarat yönteminin geliştirildiğini de unutmamak lazım.

Biz, en basit haliyle kişisel verilerimiz için bu denli zaman ve emek harcıyorken, kurumlar, topluluklar ve daha ötesi ülkelerin bilgi güvenliğini sağlamak için verdikleri ne düzeyde olabilir?

Bilgiyi korumak ve bunun karşısında bilgiyi ele geçirmek için yürütülen istihbarat faaliyetleri, öncelikle askeri ve politik konuları akıllara getiriyor. Bir genelleme olması amacıyla NATO’nun güvenlik yapılanmasına bakacak olursak Bilgi Güvenliği, Temel Güvenlik başlığının altında, Fiziksel Güvenlik, Personel Güvenliği, Prosedür Güvenliği ve Doküman Güvenliği ile birlikte en üst seviyede yer alıyor. Bir alt kırılımda ise Bilgi Güvenliği (InfoSec); Bilgisayar Güvenliği (CompuSec) ve Haberleşme Güvenliği (ComSec) bileşenleri ile değerlendiriliyor. Sonrası, detayına girdikçe dallanıp budaklanan, farklı tehditler için oluşturulmuş farklı güvenlik alt birimleri…

Peki nedir bunca farklı önlemi gerekli kılan tehditler?

Tehditleri uzun uzun anlatmak mümkün değil, net bir şekilde söyleyebilirim ki biz bu konuları tartışıyorken yeni istihbarat yöntemleri türüyor bir yerlerde…Ama genel olarak tehdidin bizim istemdışı yaydığımız bilgilerin pasif olarak ele geçirilmesi ve bizim gizlediğimiz bilgilere yetkisiz şekilde aktif olarak nüfuz edilmesi gibi iki ayrı yöntemle karşımıza çıktığını özetleyebiliriz.

Bugün kurum ve kuruluşlar, özel işletmeler öncelikle bilgisayar ortamındaki verilere nüfuzu engellemeye çalışıyorken, antivirüslerle, güvenlik duvarlarıyla (firewall) aktif saldırılara karşı güvende olduklarını düşünüyorken aslında bilgi istem dışı olarak farklı şekillerde ortama yayılıyor. Pasif dinlemede olan yetkisiz kişilere ise sadece, teknik imkanları ile ortamdaki bilgiyi toplamak kalıyor. Eski bir teknoloji olan “uzaktan gönderilen lazer işareti ile camlarda oluşan titreşimi anlamlı ses ve yazıya dönüştüren sistemler (optik istihbarat) ile ortamda konuşulanları dinlemek” bugün bile bazılarına ütopik gelebiliyor. Aynı şekilde TEMPEST teknolojisi (elektromanyetik ışımalardan bilginin elde edilmesi) ile bilgisayar ekranları, sabit disk, yazıcı, tarayıcı gibi bilgi teknolojisi cihazlarındaki bilgileri on metrelerce uzaktan elde etme, ilk olarak 1960’larda kullanılmış olan bir yöntem olmasına rağmen hala ilgi çekici.

Kablosuz veri işaretleri ile “duygu” analizi: EQ-Radio…..

MIT Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarında (CSAIL) bir grup bilim insanının duyguları kablosuz veri işaretleri göndererek analiz etme üzerine çalışma yürüttükleri ve %87 oranında başarılı oldukları haberini okumuşsunuzdur. Gönderilen kablosuz işaretler ile kişilerin heyecanlı, üzgün veya sinirli ruh hallerini tespit edebiliyorlar. EQ-Radio olarak adlandırılan bu teknolojinin kişilerle ilgili şimdilik yüzeysel ama zamanla daha detaylı bilgiye ulaşmada aktif olarak kullanılacağı şüphe götürmez. Girdiğimiz her ortamda kablosuz modemlerin yaygın şekilde bulunduğu gerçeği, modemlerden gönderilen işaretler ile ne gibi bilgilerin toplanabildiği konusunda aklımızı zorlayacaktır. Biz güvenlik duvarı ile bilgisayarımızdaki verileri güvende tuttuğumuzu sanaduralım, aklımızdaki bilgilerin ele geçirilmediğinin garantisi olmayan bir çağda yaşıyoruz.

Bu makale, “Herkese Bilim Teknoloji” dergisinin 18 Kasım 2016 tarihli sayısında yayınlanmıştır.