Günümüzde ürünlerin üzerinde kullanılan işaretlemelerden en yaygın olanı şüphesiz CE logosu. Avrupa Birliği normlarına uygunluk belirten bu işaret, kullanılan ürünün Avrupa Birliği’nin ilgili standartlarına uygunluğunu simgeliyor aslında. Elektrikli ve elektronik cihazlar açısından bakacak olursak bu işaretleme ile ürünün;
- İlgili AB standartlarına
- Elektromanyetik Uyumluluk (EMC) Yönetmeliğine
- Alçak Gerilim Yönetmeliğine (LVD)
uygun olarak tasarımlandığı ve üretildiği anlamını çıkarabiliriz.
ce işaretlemesi
İlgili AB standartları, ürün ailesine özel, kimi zaman uygulanması gereken işlevsel testleri de içeren standartlardır. Ancak işlev testlerinden çok CE açısından önemli olan konu, ürün aile standardının yönlendirdiği EMC ve LVD standartlarıdır.
Peki ya işin en önemli yanı olan direktifler?
Direktifler (yönetmelikler) Avrupa Birliği Parlementosu ve Konseyi adına farklı konu başlıkları için yayınlanan ve bütün üye ülkelerin ilgili konu için uygulamak zorunda olduğu temel esasları içeren otorite dokümanlardır. Yukarıda belirttiğim gibi CE açısından elektrikli ve elektronik ürünleri ilgilendiren iki direktif var, EMC ve LVD… Şu temel bilgiyi unutmamak lazım; direktifler direkt olarak yapılacak testleri, kullanılacak standartları, teknik bilgileri vs. içermez. Bu konuda esasları koyar, uygulama yöntemini açıklar, sorumlulukları belirler ve uygunsuzluk durumunda yapılacaklar ve cezaları anlatır.
EMC konusunda temel bilgileri önceki yazılarımda paylaşmıştım. CE işaretlemesi için EMC konusundaki genel esasları içeren Avrupa Birliği’nin ilgili direktifi bu yazıyı kaleme aldığım tarihte 2014/30/EU. Ülkemizde bu direktifi dikkate alarak ve uyumlu olarak hazırlanan yönetmelik 2014/30/AB. Yönetmeliğe (veya orijinal direktife) numaralarının üstüne tıklayarak ulaşabilirsiniz. Genel olarak EMC gerekliliklerini (ürünün elektromanyetik olarak çevresini izin verilenden fazla rahatsız etmeden ve aynı zamanda çevresindeki elektromanyetik etkilerden izin verilenden fazla etkilenmeden çalışabilmesi) sağlamaya yönelik esasları ortaya koyar. Dolayısıyla ilgili ürünün EMC standartlarına uygun olması temin edilmeli.
Alçak Gerilim Yönetmeliğine (LVD, Low Voltage Directive) uygunluk ise EMC’de olduğu gibi diğer elzem gereklilik. LVD, piyasaya sürülen elektrikli ürünlerde insanların, hayvanların ve malların sağlık ve güvenliğini en üst seviyede koruyacak şekilde önlemler almaya yöneltmek amacında. Yine bu yazıyı kaleme aldığım tarihte güncel AB direktifi 2014/35/EU, ve bunun milli karşılığı olan yönetmelik ise 2014/35/AB. Yönetmeliğin temel olarak güvenlikle ilgili ürün standartlarını uygulatmayı hedeflediğini söyleyebiliriz.
Her iki direktif de yukarıda bahsettiğim gibi temel esasları paylaşır. İçeriğinde göreceğiniz en temel başlıklar;
- Piyasaya sunma gereklilikleri
- İmalatçının, temsilcinin, ithalatçıların, dağıtıcıların yükümlülükleri
- Uygunluk değerlendirme prosedürleri, beyanlar
- Uygunsuzluk durumları ve cezalar
şeklinde özetlenebilir.
CE işaretlemesinde dikkat edilmesi gereken iki temel nokta var;
Birincisi, ürünün yukarıdaki direktiflere uygunluğunu gösteren raporları, ürünün teknik bilgilerini, açıklayıcı dokumanlarını vb. bilgi ve belgeleri içeren bir Teknik Dosya’nın hazırlanması ve saklanması. Diğeri ise doğru işaretlemelerin yapılması ve üründe, ambalajında veya ürünle birlikte gönderilen dokümanlarda gerekli bilgilerin bulunması. Bu detaylar, ilgili yönetmeliklerin içeriğinde veya EK bölümlerinde belirtilmiştir. Gerek yönetmelikler, gerek standartlarda tabii ki son versiyonu yani en güncel tarihli değişiklikleri içereni dikkate almak, yukarıda saydıklarım içinde en önemli konu…